Ehliyet Kimliğe Yüklü Olsa da Fiziksel Ehliyet Taşımama Cezası Var mı?
Son günlerde sosyal medyada tartışma yaratan bir olayla birlikte şu soru yeniden gündeme geldi:
“Ehliyetini kimliğe yükleten bir sürücü, fiziksel ehliyet taşımadığı için ceza yer mi?”
Tartışmanın fitilini ateşleyen olay ise, bir trafik polisinin, ehliyet bilgilerini yeni tip T.C. kimlik kartına yükletmiş olan bir motosiklet sürücüsüne, fiziki ehliyeti yanında taşımadığı gerekçesiyle ceza kesmesi oldu.
Ancak Türkiye’deki trafik mevzuatına göre bu ceza hukuki dayanak taşımıyor. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 44/1-b maddesi açıkça şöyle der:
“Araç kullanırken sürücü belgesini yanında bulundurmamak ve yetkililerin her isteyişinde göstermemek.”
Bu ihlalin cezası 2025 yılı itibarıyla 2.167 TL’dir.
Ancak aynı düzenlemelerde şu önemli istisna da açıkça belirtilmiştir:
“Yeni tip T.C. kimlik kartını ibraz eden ve bilgi sisteminde yapılan sorgulamada ‘Kimlik Kartım: Sürücü Belgesi Bilgileri Yüklüdür’ şeklinde uyarı bulunan sürücülerin ibraz ettikleri T.C. kimlik kartı, sürücü belgesi gibi değerlendirilerek bu madde kapsamında işlem yapılmaz.”
https://www.trafik.gov.tr/kurumlar/trafik.gov.tr/03-Mevzuat/2025-yili-trafik-ceza-rehberi.pdf
Yani, ehliyet bilgileri yeni kimliğe entegre edilmiş bir sürücü, sadece T.C. kimlik kartını ibraz ederek yasal yükümlülüğünü yerine getirmiş sayılır. Böyle bir durumda sürücüye ceza yazılması, açıkça mevzuata aykırıdır.
Bu gibi durumlarda, kesilen cezalara karşı itiraz hakkı bulunduğunu da hatırlatalım. Sürücülerin hem haklarını bilmeleri hem de kötüye kullanımlara karşı yasal yolları takip etmeleri büyük önem taşır.
Bir yandan bizlerin can güvenliği için gece gündüz görev yapan polislerimize minnettarız. Ancak ne yazık ki bazı kötü niyetli veya görevini doğru şekilde yerine getirmeyen görevlilerden de kendimizi korumak zorunda kalabiliyoruz.
Bu nedenle, biz sürücüler olarak haklarımızı ve ilgili kanun maddelerini bilmek zorundayız — bazı kişiler öğrenmek istemese de, kanun herkes için geçerlidir.
Benzer bir durumla bizzat ben de karşılaştım. Bir motorlu trafik polisi, açıkça fiziki ehliyeti taşımama gerek olmadığını, kimliğe entegre edilen sürücü belgesinin yeterli sayıldığını belirtmişti. Zaten bu konuda resmî açıklamalar yapıldı, kamu spotları yayınlandı ve sürücülere sık sık bu kolaylık hatırlatıldı.
Hatta birçok trafik polisi, özellikle bu yöntemi öneriyor. Hal böyleyken, yasal düzenlemelere ve uygulamalara tamamen aykırı şekilde bir görevlinin ceza yazması, açıkça tutarsız ve oldukça düşündürücü bir durum.
Ne Yapmalıyız?
🔹 Kimlik Kartınıza Ehliyet Bilgilerinizi Yükletin:
Yeni tip T.C. kimlik kartınız varsa, Nüfus Müdürlüklerinden randevu alarak ehliyet bilgilerinizi kolayca yükletebilirsiniz. Bu işlem tamamen ücretsizdir ve zaman kazandırır.
🔹 Bilgi Sistemi Uyarısını Kontrol Ettirin:
Polis sorgulama sisteminde “Kimlik Kartım: Sürücü Belgesi Bilgileri Yüklüdür” uyarısı çıkıyorsa, fiziksel ehliyet taşımanız zorunlu değildir. Bu detayı görevliye mutlaka belirtin.
🔹 Cezaya Haksız Yere Maruz Kalırsanız İtiraz Edin:
Haksız yere yazıldığını düşündüğünüz cezalar için Sulh Ceza Hakimliği’ne 15 gün içinde başvurarak itiraz edebilirsiniz. E-Devlet üzerinden ceza detaylarını kontrol edip itiraz sürecini başlatabilirsiniz.
🔹 Kanunları Bilin, Haklarınızı Savunun:
Trafikte yalnızca dikkatli olmak değil, haklarımızı bilmek de bizi güvende tutar. Görevini doğru yapan polisler kadar, mevzuatı hiçe sayan görevlilerle karşılaşma ihtimali de göz ardı edilmemeli.
https://www.trafik.gov.tr/kurumlar/trafik.gov.tr/03-Mevzuat/2025-yili-trafik-ceza-rehberi.pdf
🔹 Belgeleri Dijital Ortamda Saklayın:
İlgili kanun maddelerini ve resmi duyuruları PDF olarak telefonunuzda saklayın. Gerekirse görevliye gösterebilir ya da itiraz sürecinde belge olarak sunabilirsiniz.